شتاب ترسناک پکن در رقابت تسلیحاتی | هشدار کارشناسان امنیت جهانی
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، چین در حال تثبیت جایگاه خود بهعنوان یک ابرقدرت جهانی است و این نوید ورود به مرحلهی تازهای از رقابت تسلیحاتی میدهد.
از سال ۲۰۲۰، چین بهطور گسترده ظرفیت تولید موشکی خود را گسترش داده است؛ اقدامی که توان این کشور را برای بازدارندگی در برابر آمریکا و تثبیت نفوذش در منطقه افزایش داده است. این رشد بیسابقه در حالی رخ میدهد که ایالات متحده با مشکلات جدی در تأمین و تولید تسلیحات مواجه است.
به نوشته سیانان، بررسیها نشان میدهد بیش از ۶۰ درصد از ۱۳۶ تأسیسات مرتبط با تولید موشک یا وابسته به نیروی موشکی ارتش چین، نهادی که کنترل تسلیحات هستهای این کشور را بر عهده دارد، نشانههایی از توسعه و گسترش را در تصاویر ماهوارهای نشان دادهاند.
این مراکز شامل کارخانهها، مراکز تحقیقاتی و سایتهای آزمایشی هستند که از اوایل ۲۰۲۰ تا اواخر ۲۰۲۵ در مجموع بیش از ۲ میلیون متر مربع به فضای ساختهشدهی خود افزودهاند. در تصاویر ماهوارهای، برجها، پناهگاهها و سازههایی دیده میشود که بهنظر میرسد برای توسعهی تسلیحات طراحی شدهاند، و حتی در برخی موارد قطعات موشک نیز قابل مشاهده است.
به گفته ویلیام آلبرک، مدیر پیشین کنترل تسلیحات در ناتو،: «چین در حال تثبیت جایگاه خود بهعنوان یک ابرقدرت جهانی است. ما وارد مرحلهی تازهای از رقابت تسلیحاتی شدهایم. چین با تمام توان وارد میدان شده و خود را برای یک رقابت طولانیمدت آماده میکند».
ستون امنیت ملی کشور
از زمان به قدرت رسیدن شی جینپینگ در سال ۲۰۱۲، او میلیاردها دلار برای خرید و نوسازی تجهیزات نظامی سرمایهگذاری کرده است؛ اقدامی که بخشی از هدف او برای تبدیل سریع ارتش چین، معروف به «ارتش آزادیبخش خلق»، به یک نیروی نظامی در سطح جهانی است.
شی در همین راستا، نیروی موشکی ارتش (PLARF) را نیز بهطور ویژه تقویت کرده؛ شاخهای که کنترل زرادخانهی هستهای و موشکهای بالستیک چین را در اختیار دارد. او این نیرو را «هستهی بازدارندگی راهبردی، پشتوانهی قدرت چین در جهان و ستون امنیت ملی کشور» توصیف کرده است. تأسیسات تولید موشک چین تقریباً به تمام شاخههای ارتش این کشور خدمت میکنند؛ ارتشی که با بیش از دو میلیون نیروی فعال، بزرگترین ارتش جهان به شمار میآید.
زرادخانه رو به گسترش و «حباب منع دسترسی»
در این ماه، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، سفری فشرده به شرق آسیا داشت و با رهبرانی از جمله شی جینپینگ دیدار کرد. محور اصلی این دیدارها مسائل تجاری بود، اما نشانههایی از افزایش تنشها بر سر گسترش سریع زرادخانهی متعارف و هستهای چین نیز به چشم میخورد.
در آستانهی گفتوگو با رئیسجمهور چین، ترامپ به پنتاگون دستور داد تا آزمایشهای هستهای را «در شرایط برابر» با چین و روسیه از سر بگیرد — اقدامی که به معنای تغییر چشمگیر در سیاست چند دههای آمریکا در این زمینه است.
آمریکا چین
در حالی که چین و روسیه بیش از ۲۵ سال است هیچ آزمایش هستهای انجام ندادهاند، واشنگتن با دقت تحرکات آنها را زیر نظر دارد؛ کشورهایی که همچنان در حال توسعه و آزمایش سلاحهای پیشرفتهای هستند که توان حمل کلاهکهای هستهای را دارند.
بر اساس گزارش مؤسسه بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم (SIPRI) در ماه ژوئن، چین در حال حاضر سریعتر از هر کشور دیگری زرادخانهی هستهای خود را گسترش میدهد و از سال ۲۰۲۳، سالانه حدود ۱۰۰ کلاهک جدید به ذخایر خود افزوده است. با این حال، طبق دادههای «اتحادیه دانشمندان نگران»، مجموع کلاهکهای هستهای چین همچنان بسیار کمتر از آمریکا و روسیه است؛ دو کشوری که با هم ۹۰ درصد از کل زرادخانهی هستهای جهان را در اختیار دارند.
اکوایران: امروز، بیش از ۳۰ سال پس از پایان جنگ سرد، پکن، مسکو و پیونگیانگ دوباره هدف مشترکی یافتهاند: فرسایش قدرت و نفوذ واشنگتن. اما نمایش حسابشدهٔ وحدت، شکافهای قدیمی و بیاعتمادیهای نهفته را پنهان میکند.
کارشناسان تسلیحاتی میگویند موشکهایی که در تأسیسات توسعهیافتهی مورد بررسی CNN تولید میشوند، نقش کلیدی در هر سناریوی احتمالی حمله نظامی چین به تایوان دارند. این موشکها ستون فقرات راهبرد چین برای دور نگهداشتن نیروی دریایی آمریکا در چنین وضعیتی هستند. کارشناسان به این منطقه دریایی کنار ساحل چین «حباب منع دسترسی» میگویند و هدف آن این است که واشنگتن را از دخالت و کمک به تایوان منصرف کند.
نقطه عطف در امنیت جهانی؛ افزایش تسلیحات چین همزمان با مشکلات تأمین آمریکا
پنتاگون در دسامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد که نیروی موشکی چین طی چهار سال گذشته ظرفیت خود را ۵۰ درصد افزایش داده است. بررسی زیرساختهای تولید این موشکها نشان میدهد که تلاشهای چین همچنان ادامه دارد و جزئیات بیشتری از مراکز تولید این سلاحها آشکار میکند. اوایل امسال، چین بودجه دفاعی خود را ۷.۲ درصد افزایش داد و کل هزینههای نظامی را به حدود ۲۴۵ میلیارد دلار رساند. این چهارمین سال متوالی است که بودجه نظامی چین بیش از ۷ درصد رشد میکند؛ هرچند بسیاری از کارشناسان معتقدند رقم واقعی احتمالاً بسیار بالاتر است.
این جهش در تولید موشکها در حالی رخ میدهد که آمریکا با ارسال سامانههای دفاعی پیشرفته به اوکراین و اسرائیل با کمبود مهمات مواجه شده و در واشنگتن بحثهایی درباره نحوه و مکان استفاده از این تسلیحات پیشرفته شکل گرفته است. یافتههای سی ان ان همچنین نشان میدهد که تولید موشک در چین پس از تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین در ۲۰۲۲ به شدت افزایش یافته است؛ رویدادی که بسیاری آن را نقطه عطفی در امنیت جهانی میدانند. جنگ اوکراین
به گفته ویلیام آلبرک، تحلیلگر مسائل نظامی: «آنها اوکراین را با دقتی شگفتانگیز زیر نظر دارند. اکنون شاهد برخورد دو نیروی بسیار توانمند با مدرنترین تجهیزات در میدان واقعی هستند. ارتش آزادیبخش خلق (PLA)، که از زمان جنگ کوتاه با ویتنام در ۱۹۷۹ درگیر نبرد عملیاتی نبوده، از درگیریهای جاری درس میگیرد». کارشناسان میگویند حمله هوایی روسیه به اوکراین نشان داده که مؤثرترین روش برای هدف قرار دادن اهداف حساس، غلبه بر سامانههای دفاع هوایی پیشرفته غرب با استفاده از مهمات ارزانتر مانند پهپادهاست، تا موشکهای بالستیک قویتر بتوانند اهداف خود را نابود کنند. این رویکرد مستلزم افزایش تولید موشکهای ارزان و گرانقیمت است.
به گفته آلبرک، پیش از این، چین برآورد میکرد برای شکست تایوان به حدود ۵ تا ۱۰ هزار موشک نیاز دارد، اما پس از تهاجم روسیه به اوکراین، این برآورد به شکل تصاعدی افزایش یافته است. با این حال، ارتش چین با مشکلات داخلی خود نیز مواجه است. یک کارزار گسترده و مداوم ضد فساد در سطوح بالای نظامی، سؤالاتی درباره آمادگی واقعی رزمی کشور ایجاد کرده است.
جنگ سردی که شاید گرم شود!
چندین مقام ارشد نظامی مرتبط با نیروی موشکی، از جمله دو وزیر دفاع سابق، در دو سال گذشته از سمت خود کنار گذاشته شدهاند و گزارشهای رسمی به مواردی از فساد در افزایش خرید تسلیحات توسط ارتش اشاره دارند. یک مقام ارشد دفاعی آمریکا در دسامبر گفت: «فکر میکنم آنها فساد را به عنوان چیزی شناسایی کردهاند که خطرات بزرگی برای اعتماد سیاسی و در نهایت توان عملیاتی ارتش ایجاد میکند.»
رشد سیستمهای موشکی چین، کارشناسان کنترل تسلیحات را نگران کرده و آنها هشدار میدهند که این تحولات امنیت جهانی را دستخوش تغییر میکند. دیوید سانتورو، رئیس و مدیرعامل اندیشکده Pacific Forum میگوید: «من فکر میکنم در حال حاضر یک جنگ سرد وجود دارد. این جنگ در همه حوزهها جریان دارد و خطر این است که به یک جنگ گرم تبدیل شود.»
ارسال نظر