چالشهای اقتصاد جهان در 2026؛ از بحران جنگهای ناپلئون تا تعرفههای ترامپ + فیلم
به گزارش اقتصادنیوز، سالهاست که پیشبینیها بد درباره اقتصاد جهان محقق نشده است. زمانی که همهگیری کووید-19 آغاز شد، افراد زیادی انتظار رکود طولانیمدت داشتند؛ اما به جای آن، بازگشتی سریع و تورمزا ایجاد شد.
محمدرضا قاسمی در اکوایران نوشت: زمانی که بانکهای مرکزی نرخ بهره را افزایش دادند تا قیمتها را کنترل کنند، پیشبینی وقوع رکودی بزرگ محقق نشد. از طرفی، پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، تعرفههای «روز آزادی» را معرفی کرد، افزایش نگرانی سرمایهگذاران از وقوع یک جنگ تجاری بزرگ و بحران عمیق، بازارها را با ریزش شدید مواجه کرد.اما تأثیر تعرفهها کاهش یافت و بازارهای سهام رالی صعودی چشمگیر خود را آغاز کردند.
در همین زمان، اقتصاد آمریکا با نرخی رشد میکند که اگرچه پایینتر از گذشته است، اما فاصله بسیاری با رکود دارد. در سطح جهان نیز رشد کاهش یافته، اما متوقف نشده است.
اما سوال این است که آیا این تاب آوری اقتصادی در 2026 ادامه خواهد داشت؟ بر اساس گزارشی از اکونومیست، خطرات زیادی برای رشد جهانی وجود دارد، اما با توجه به تجربه سالهای اخیر، احتمال کمی وجود دارد که این خطرات منجر به سقوط اقتصادی شوند. با اینحال، تبعات آن میتواند مشکلات زیادی در مسیر اقتصاد جهان قرار دهد.
پیشبینی ادامه جنگهای تعرفهای
برای شروع باید گفت که جنگ تجاری دونالد ترامپ هنوز به پایان نرسیده است و نرخ تعرفههای واردات به آمریکا، تنها در سطح 10.5 درصد بوده است، در حالیکه در اوج تهدیدات تعرفهای آمریکا، پیشبینی میشد نرخ تعرفهها در سطح 28 درصد باشد.اما بدترین تعرفهها بر چین به عنوان تنها کشوری که علیه ترامپ اقدام تلافیجویانه انجام داده است، تنها کمی متوقف شده است، حتی با وجود لحن آشتیجویانه اخیر از سوی دو طرف.
اکوایران: آمریکا و چین در مسیر کاهش تنش در تازهترین دور از منقاشه تجاری خود هستند؛ ترامپ خواهان آن است تا از افت بیشتر بازارهای آمریکا جلوگیری کند و چین نیز میخواهد اجلاس قریبالوقوع میان رئیسجمهوری آمریکا و شی جینگپینگ برگزار شود.
اگرچه دیوان عالی آمریکا احتمالا اختیارات ترامپ برای وضع تعرفه را محدود کند، دولت او از هر جایگزین قانونی برای نگه داشتن تعرفهها استفاده خواهد کرد.
چرخش سیاستهای فدرال رزرو با تعرفههای ترامپ
یک خطر دیگر تعرفهها به تأثیر آن بر سیاست پولی فدرال رزرو مربوط میشود. این احتمال وجود دارد که تعرفهها تا بهار 2026 باعث شوند نرخ سالانه تورم بنیادین آمریکا حدود 1 واحد درصد افزایش یابد؛ موضوعی که ممکن است باعث شود فدرال رزرو نرخ بهره را مطابق با انتظارات کاهش ندهد. بازار کار آمریکا در 2022 و 2023 همزمان با رشد تورم رونق گرفت. اما با در نظر گرفتن ماهیت منفی تعرفهها بر رشد، فدرال رزرو ممکن است به بازار کار کمتر از حد ایدهآل راضی شود تا بتواند قیمتها را کنترل کند.
انعکاسی از آن خطر این است که ترامپ در سال 2026 فدرال رزرو را بهطور کامل کنترل کند که میتواند اعتبار این بانک برای مبارزاه با تورم را زیر سوال ببرد.
ریاست جروم پاول بر فدرال رزرو در ماه می به پایان میرسد. کریس والر از اعضای تکنوکرات هیات مدیره فد، محتملترین جانشین او محسوب میشود. اگر ترامپ فردی حزبیتر را برای ریاست فدرال رزرو انتخاب کند، انتظار میرود پاول همچنان در سمت یکی از اعضای هیاتمدیره فدرال رزرو باقی بماند؛ سمتی جداگانه که دوره آن تا سال ۲۰۲۸ به پایان نمیرسد، تا به این ترتیب استقلال این نهاد حفظ شود.
اقتصادنیوز: آنچه رویکرد اقتصادی دولت ترامپ را متمایز کرده و میتواند نشانهای از ظهور یک شکل متمایز آمریکایی از سرمایهداری دولتی باشد، عادیسازی مداخله در سطح بنگاهها در خارج از دورههای بحران اقتصادی است.
در حالیکه دوره ریاست جروم پاول رو به پایان است، کاخ سفید در میانهی یکی از حساسترین تصمیمات اقتصادی خود قرار دارد. پنج نامزد نهایی با دیدگاههای متفاوت درباره نرخ بهره و استقلال فدرال رزرو، اکنون زیر ذرهبین بازارها و سیاستگذاران قرار گرفتهاند.
تهدید اینکه پاول احتمال دارد همچنان در بانک مرکزی باشد، میتواند شانس والر را افزایش دهد. اما دیوان عالی رأی نهایی را برای تلاش ترامپ برای اخراج لیزا کوک، یکی دیگر از اعضای هیات مدیره فدرال رزرو، صادر خواهد کرد؛ او از سوی ترامپ به اقدام غیرقانونی در زمینه دریافت وام مسکن متهم شده است. اگر رئیسجمهوری آمریکا موفق شود او را اخراج کند، خطر برای سایر اعضا نیز وجود دارد، به خصوص اگر پاول فدرال رزرو را ترک نکند.
بازگشت بحران بدهی؛ از پاریس تا واشنگتن
وضعیت بودجه دولتها نیز موضوع دیگری است که میتواند شرایط اقتصاد جهان را وخیمتر کند. کسری بودجه به تابآوری جهان پس از همهگیری کمک کرد. با اینحال، این بحران باعث شد بدهی عمومی اقتصادهای پیشرفته به بالاترین سطح پس از جنگهای ناپلئون برسد. فرانسه که با بحران بودجه روبهروست، در دو سال گذشته پنج نخستوزیر را از دست داده است؛ بریتانیا نیز در مسیر دریافت بالاترین سطح مالیات از دهه 1950 قرار دارد؛ همچنین پس از در نظر گرفتن درآمد تعرفهای، کسری بودجه آمریکا در سال 2026 احتمالا به 6 درصد از GDP خواهد رسید.
همانطور که ترامپ در کمپین انتخاباتی خود علیه فدرال رزرو مطرح کرد، کسری بودجه باعث میشود دولتها به بانکهای مرکزی تکیه داشته باشند؛ امری که با پایین نگه داشتن نرخ بهره و کاهش حجم بدهی دولتها محقق میشود.
بحران اوراق قرضه، خطری جدی برای اقتصادهای پیشرفته
خطرات فزاینده ناشی از سیاست مالی بیپروا و لطمه دیدن سیاست پولی موجب افزایش بحران بازار اوراق قرضه میشود؛ درست مانند وضعیتی که انگلستان در سال 2022 تجربه کرد.
فروش شدید اوراق قرضه در یک اقتصاد بزرگ مانند فرانسه یا ژاپن میتواند شرایط مالی جهانی را بیش از پیش تحت فشار قرار دهد؛ اما سقوط بازار اوراق قرضه در آمریکا یک زمینلرزه شدید خواهد بود.
از دست رفتن اطمینان به بازارهای سهام
فروپاشی اطمینان نسبت به بازارهای سهام، آخرین خطر جدی برای اقتصاد جهان است. یکی از عواملی که موجب تابآوری اقتصاد جهان در سال 2025 شده است به تقویت رشد ناشی از رونق هوش مصنوعی مربوط میشود.
بانکهای گلدمن ساکس و مورگان استنلی هشدار دادند که ارزشگذاری بازارهای سهام بیش از اندازه است و احتمالا با اصلاح 10 تا 20 درصدی مواجه خواهند شد.
اما قدرت چشمگیر بازارهای سهام که به لطف هوش مصنوعی رخ داده، تقریبا به طور قطع باعث شده آمریکاییها حس ثروتمندتر شدن پیدا کنند. اگر این رونق تضعیف شود، عکس این اتفاق رخ میدهد. شاید بدون این رونق، رکود رخ ندهد اما با در نظر گرفتن تعرفهها، بدهی و کاهش رشد، دلیل زیادی برای جشن گرفتن در اقتصاد جهان باقی نمیماند.
ارسال نظر