پشت‌ پرده ریزش‌های اخیر بورس چه خبر است؟

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت:

بازار سرمایه ایران در روزهای اخیر شاهد روند نزولی و ثبت قیمت‌های منفی برای بسیاری از سهام بوده است. این ریزش که نگرانی‌هایی را در میان فعالان و سرمایه‌گذاران بازار ایجاد کرده، حاصل همزمانی و تلاقی چندین عامل بنیادی و تکنیکالی است که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرند. 

نشانه‌های اولیه این روند نزولی را می‌توان از حدود دو هفته پیش مشاهده کرد. در آن مقطع زمانی، خروج پول از بازار سرمایه آغاز شد؛ اتفاقی که معمولا به عنوان پیش‌درآمدی برای افت قیمت‌ها تلقی می‌شود. 

همزمان با این خروج پول، ارزش معاملات روزانه در بازار نیز به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت. افت ارزش معاملات، نشانه‌ای روشن از کاهش رغبت سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار یا حتی خروج از آن است که در اغلب موارد، به عنوان زنگ خطری برای روند نزولی آتی در نظر گرفته می‌شود. این دو عامل، به وضوح حکایت از کاهش نقدینگی و تمایل به ریسک‌پذیری در بازار داشتند و زمینه‌ساز ریزش‌های اخیر بودند. 

در کنار این سیگنال‌های اولیه، دو عامل کلان و بنیادی نیز بر تشدید فضای تردید و عدم قطعیت در بازار دامن زدند. نخستین عامل، ابهام در نحوه قیمت‌گذاری محصولات پرتیراژ شرکت‌های خودروسازی ایران خودرو و سایپاست.

عدم شفافیت در مکانیسم قیمت‌گذاری این محصولات، به‌طور مستقیم بر سودآوری شرکت‌های خودروسازی و به تبع آن، بر جذابیت سهام آنها تاثیر می‌گذارد. با توجه به سهم قابل توجه صنایع خودروسازی در ارزش بازار سرمایه، هرگونه ابهام در خصوص آینده این صنعت، می‌تواند فضای کلی بازار را تحت تاثیر قرار داده و تمایل سرمایه‌گذاران را برای ورود به سهام کاهش دهد. این وضعیت، به ویژه برای سهام شرکت‌های خودروساز، منجر به بلاتکلیفی و در نتیجه، کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری شده است.

دومین عامل کلیدی، بلاتکلیفی در مذاکرات و آینده سیاسی و اقتصادی کشور است. عدم وضوح در چشم‌انداز روابط بین‌الملل و تاثیر آن بر اقتصاد کلان، همواره یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر تصمیمات سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه بوده است. هرگونه عدم قطعیت در این زمینه، منجر به افزایش ریسک سیستماتیک و عدم اطمینان در بازار شده و سرمایه‌گذاران را به سمت احتیاط و خروج از دارایی‌های پرریسک سوق می‌دهد. این عدم قطعیت، به عنوان یک عامل بازدارنده قوی، مانع از ورود نقدینگی جدید به بازار شده و به تداوم روند نزولی کمک کرده است.

از منظر تحلیل تکنیکال نیز، نمودار شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران سیگنال‌های نزولی قدرتمندی را صادر کرده بود. در بررسی‌های تکنیکالی، شاهد شکل‌گیری الگوی سر و شانه در نمودار شاخص کل بودیم. الگوی سر و شانه، یکی از الگوهای بازگشتی مهم در تحلیل تکنیکال است که معمولا به عنوان نشانه‌ای قوی برای تغییر روند از صعودی به نزولی تلقی می‌شود. با تکمیل این الگو و شکسته شدن خط گردن، سیگنال ریزشی تایید شد و شاهد افت شاخص کل و به تبع آن، قیمت بسیاری از سهام در بازار بودیم. این تایید تکنیکالی، مهر تاییدی بر عوامل بنیادی و روانشناختی موجود در بازار بود و به تسریع روند نزولی کمک کرد.

در مجموع، ریزش‌های اخیر در بازار سرمایه را می‌توان نتیجه همگرایی خروج پول و کاهش ارزش معاملات به عنوان نشانه‌های اولیه، ابهامات بنیادی در قیمت‌گذاری خودرو و بلاتکلیفی در مذاکرات به عنوان عوامل کلان و در نهایت تایید تکنیکالی از طریق شکل‌گیری الگوی سر و شانه در شاخص کل دانست. این عوامل در کنار یکدیگر، فضای عدم اطمینان را تشدید کرده و به فضای منفی و نزولی کنونی بازار سرمایه بیشتر دامن زدند.