حراج دارایی قاجارها در چهارراه استانبول / یک جفت شمعدانی،24 میلیون تومان

خودشان می‌گویند ما عتیقه‌فروش‌ نیستیم و مغازه‌های ما فروشگاه‌های صنایع‌دستی‌اند ولی با پرس‌وجو درباره‌ قیمت این به اصطلاح آثار صنایع‌دستی متوجه می‌شویم که قیمت آنها به عتیقه نزدیک‌تراست تا صنایع‌دستی.

ادعای مشخص این است که اغلب و شاید همه‌ آثار از دوره‌ قاجارها به‌ویژه عهد ناصری باقی مانده‌اند. حالا اینکه حرفشان چقدر صحت ‌دارد و چقدر می‌توان به اصالت آثار اعتماد کرد چیزی است که باید جوابش را از کارشناسان عتیقه و صنایع دستی پرسید.

به نظر می‌رسد غالبا این مغازه‌ها بی‌مشتری‌ و خلوتند! شاید خلوت‌تراز هر کجای چهار راه پر خرید و فروش استامبول که می‌گویند نرخ دلار در آنجا تعیین می‌شود.‌

صاحبان این عتیقه‌فروشی‌ها نیز بر خلاف همسایه‌های پرسر و صدای خود در چهارراه استانبول، یعنی دلالان ارز آرام نشسته‌اند، آنقدر آرام که شاید گاهی به این فکر کنی که اینجا فروشگاه صنایع دستی است؟ یا زیر پوست برخی از این مغازه‌ها کارهای دیگری انجام می‌شود.

چه چیزهایی می‌فروشند؟

اغلب، مغازه‌هایشان شلخته و بهم‌ریخته‌است و در این بلبشو هم همه چیز پیدا می‌شود.

عصاهای قدیمی با سر فیل و اژدها، شمعدان‌هایی با نقاشی صورت شاه‌های قاجار و تصویر شیر و خورشید، قاشق و چنگال‌های قدیمی قلمزنی شده، ساعت‌های قدیمی برنز و کریستال، ظروف قدیمی مسی، سینی‌های بزرگ مسی قلمزنی شده، مجسمه‌های برنز، اشیای کوچک سنگی در شکل‌ها و نقوش مختلف و غیره چیزهایی هستند که با نگاهی گذرا در اغلب مغازه‌ها به چشم می‌خورند.

گاهی هم در برخی مغازه‌ها اجناسی خاص دیده می‌شود از یک میزان بزرگ برنز گرفته تا سر سنگی یک حیوان.

چه قیمت‌هایی دارند؟

به گزارش اقتصاد نیوز، در این مغازه‌ها معدود کالایی، کمتر از 300 هزار تومان قیمت دارد؛ مثلا مجسمه‌های برنزی بسته به حجم و شکلشان قیمت‌های متفاوتی دارند ولی قیمت مجمسه کمتر از یک میلیون تومان نیست. سینی‌های نقره‌ای قلمزنی شده هم از دو تا 18 میلیون تومان قیمت‌گذاری شد‌ه‌اند. و وقتی از صاحب مغازه که می‌پرسی آیا کسی هم این سینی‌ها را می‌خرد؟ قاطعانه می‌گوید: بله؛ این کالاها مشتریان خاص خود را دارند.

علاوه بر این، در یکی از این مغازه‌ها، یک جفت ‌شمعدان کریستال 24 میلیون تومان قیمت‌‌گذاری شده که صاحب مغازه درباره‌ آن توضیح می‌دهد: این شمعدان‌ها کریستال‌اند و از دوره‌ی فتحعلی شاه قاجار باقی مانده‌اند.

او در توجیه قیمت این شمعدان‌ها می‌گوید: این شمعدان‌ها ارزنده است و عتیقه محسوب می‌شود و قیمت آن نیز کارشناسی شده است.

با کارشناس در این بازار راه بروید!

ولی صاحب یکی دیگر از این مغازه‌های صنایع‌دستی چنین نظری ندارد، او می‌گوید: 24 میلیون تومان مبلغ زیادی برای یک جفت شمعدان است.

این فروشنده درباره‌ کریستال‌های قجری این بازار می‌افزاید: این کریستال‌ها فرانسوی‌اند و در صورتی که واقعا هم اصل بوده و از دوره‌ قاجار مانده باشند هیچ‌یک ساخت ایران نیستند، چون در زمان قاجار کریستال‌ از فرانسه به ایران می‌آمد. در بسیاری از مواقع فرانسوی‌ها نقاشی‌هایی مانند تصاویر شاه‌های قاجار و مثلا نماد شیر و خورشید را روی این کریستال‌ها نقش می‌کردند و به ایران وارد کرده و به ایرانی‌ها می‌فروختند.

او اظهار می‌کند: بهتر است تنهایی برای خرید به این بازار نیایید و حتما یک کارشناس صنایع دستی با خود بیاورید تا اصالت آثار و قیمت‌گذاری صحیح آنها را تشخیص دهد. به نظرم حتی می‌توانید برای تشخیص اصالت اثر یک از این مغازه‌داران را به مغازه‌ی دیگر ببرید چنین کاری کمک می‌کند که با دقت بیشتری خرید کنید.

این تقلب نیست

یکی از مغازه‌داران در پاسخ به این سوال که چقدر احتمال تقلب در این بازار وجود دارد؟ می‌گوید: در این بازار تقلب صورت نمی‌گیرد و بهتر است مشتریان اعتماد کنند! و با این نگاه وارد نشوند که گویی قرار است سرشان کلاه رود.

او در پاسخ به این سوال که مشتریان در صورت فهمیدن اینکه اثری را بیش از قیمت واقعیش خریده‌اند، چه اقدام قانونی می‌توانند انجام دهند؟ عنوان می‌کند: اگر به فکر چنین کارهایی هستید اصلا از این بازار خرید نکنید! چون به هر حال مغازه هزینه‌ای را بابت اجرت می‌گیرد.

این مغازه‌دار با مقایسه‌ صنایع‌دستی با طلا بیان کرد: طلا فروشان همیشه مبلغی را بابت اجرت دریافت می‌کنند و مشتری نمی‌تواند طلایی که خریده است را با قیمت خرید بفروشد. چنین وضعیتی درباره‌ صنایع دستی هم وجود دارد که کسی که اثری را از این مغازه‌ها می‌خرد نمی‌تواند با همان قیمت آن را بفروشد. این اتفاق طبیعی است و نباید آن را به حساب تقلب فروشنده‌ها گذاشت.

از من نپرس!

در میان این مغازها اندک مغازه‌ای هم هستند که محل نگهداری تعداد انگشت‌شماری اثر صنایع‌دستی‌اند.

صاحبان یکی از این مغازه‌ها در پاسخ به این سوال که چرا این تعداد اندک اثر را در مغازه‌اش عرضه می‌کند؟ با تکان سر مغازه‌ رو‌به‌رویی را نشان می‌دهد و می‌گوید: از اون بپرس!

اما به سراغ همان مغازه هم که می‌رویی جواب شفافی نمی‌گیری.

برخورد با گران‌فروشی
در مورد قیمت‌های محصولات این بازار یدالله صادقی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران به اقتصاد نیوز می‌گوید:کالاهای تخصصی توسط دستگاه‌های مربوط به خودشان نرخ‌بندی می‌شوند و اصالت و قیمت‌گذاری صحیح آنها نیز توسط خودشان بررسی می‌شود.

او اضافه می‌کند: صنایع دستی کالاهای کارخانه‌ای نیستند که قیمت واحدی داشته باشند و طیف وسیعی از کالاها را شامل می‌شود. بر روی قیمت این کالاها نیز عواملی مانند نحوه‌ تولید، ابتکاری بودن کالا و... تاثیر می‌گذارد.

صادقی بیان می‌کند: ولی اگر کسی فکر می‌کند که کالای صنایع دستی را گران‌تر از قیمت واقعی خود خریده است، می‌تواند شکایت کند. در این صورت بازرس به شکایت رسیدگی کرده و اثر توسط کارشناس صنایع‌دستی کارشناسی و موضوع به تعزیرات ارجاع داده می‌شود.