چرا نیروهای کار ایرانی وارد بازار کار جهانی نمیشوند؟
مرضیه محمودی: بانک جهانی در گزارشی درآمد کشورها از محل اعزام نیروی کار را منتشر کرده است. گزارشی که نشان میدهد علیرغم وعدهها برای افزایش اعزام نیروی کار به خارج از کشور و حتی تاکید بر این موضوع در برنامههای توسعه، ایران در سال 2014 تنها یک میلیارد و 382 میلیون دلار درآمد ارزی کسب کرده است که نشاندهند سهم 0.23 درصدی ایران از کل اقتصاد جهان است. این آمار در حالی است که بانک جهانی اعلام کرده درآمد ارزی ایران از محل اعزام نیروی کار به خارج در سال ۲۰۱۴ نسبت به سال قبل از آن افزایش ۵۲ میلیون دلاری داشته؛یعنی در سال 2013 سهم ایران از بازار جهانی بسیار کمتر از رقم ناچیز فعلی است.
به گزارش اقتصادنیوز، سهم اندک ایران از اعزام نیروی کار در حالی است که افزایش شمار بیکاران و ناتوانی دولتها از ایجاد اشتغال، سبب شده که اعزام نیروی کار به خارج گزینه قابل تاملی برای مسئولان باشد و حتی در برنامهها و اسناد توسعه کشور هم بر این موضوع تاکید شود. به نحوی که در قالب برنامه چهارم توسعه پیشبینی شده بود که 100 هزار نیروی کار ایرانی به خارج از کشور اعزام شود اما در پایان برنامه این هدف محقق نشد و آمارها نشان میداد کمتر از چهار هزار نیرو اعزام شده است. محقق نشدن این برنامه سبب شد قانونگذار در قالب برنامه پنجم توسعه دیگر تعدادی را در نظر نگیرد و صرفا به فراهم شدن امکان استفاده از فرصتهای کار خارجی اکتفا کند. البته پس از آن وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد برای اعزام 20 هزار نیروی کار ایرانی به خارج کشور برنامهریزی شده است. اما اکنون آماری که بانک جهانی اعلام کرده نشان میدهد احتمالا این وعده هم محقق نشده است.
بابک هاشمی پور، رئیس کانون کارفرمایی انجمنهای صنفی دفاتر مشاوره شغلی و کاریابیهای کشور در گفتوگو با اقتصادنیوز درباره مشکلات ورود نیروی کار ایران به بازارهای جهانی گفت: مشکلات بسیاری وجود دارد که سبب میشود نیروی کار ایران نتواند وارد بازار کار جهانی شود. مهمترین مشکل تحریمهاست.
به گفته وی، کشور ایران برای انعقاد قرارداد با کشورهای مختلف نیازمند این است که مشکل تجاری و اقتصادی با این کشورها نداشته باشد، اما به واسطه تحریمها کمتر کشوری حاضر بود با ایران قراردادی برای اعزام نیروی کار منعقد کند یا حتی اگر قراردادی منعقد میشد کمتر کشوری آن قرارداد را اجرایی میکرد. البته در این میان سوئیفت هم مشکلی عمده برای ادامه همکاری با کشورهایی بود که حاضر به پذیرش نیروی کار ایران میشدند.
هاشمیپور به مشکلات دیگری مانند گران بودن نیروی کار ایران در مقایسه با دیگر کشورها، مسلط نبودن کارگران ایران به زبان انگلیسی و تطبیق نداشتن مدارک دانشگاهی و فنی حرفهای افراد با کشورهای هدف اشاره کرد و گفت: مشکلاتی که برخی از آنها مانند تحریمها از سال 86 اعزام نیرو را تحت تاثیر قرار داده و برخی مانند زبان و قیمت نیروی کار هم مشکلاتی همیشگی است.
هاشمیپور به پایین بودن قیمت نیروی کار در کشورهایی مانند هند، فیلیپین، بنگلادش و پاکستان و فرمانبر بودن آنان اشاره کرد و یادآور شد: یکی از مهمترین فاکتور هزینههاست. پروژههایی وجود دارد که نیروی کار ایرانی با 300 دلار در ماه حاضر به انجام آن نیست اما نیروی بنگلادش با یک سوم این قیمت حاضر به همکاری هستند.
این اظهارات هاشمیپور را گزارش بانک جهانی هم تایید میکند. هند در میان کل کشورهای جهان با70 میلیارد دلار بیشترین درآمد را از اعزام نیروی کار داشته است و بعد از آن چین با 64 میلیارد دلار و فیلیپین با 28.8 میلیارد دلار به ترتیب در رتبه های دوم و سوم از این نظر قرار گرفتهاند.
در کنار تمام این مشکلات، اما بیکاری و تقاضای روز افزون نیروی کار مسئولان را بر آن داشته که همچنان اعزام نیروی کار به خارج را در راس برنامههای خود قرار دهند.
چندی پیش بود که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اعزام 100 هزار نیروی کار به خارج از کشور تا پایان شهریور ماه سال جاری خبر داد. ربیعی اعلام کرده بود ایجاد یک شغل در ایران 150 میلیون تومان هزینه دارد و اگر بتوانیم 100 هزار نیروی کار به خارج اعزام کنیم کمک بزرگی به اقتصاد کشور شده است.
وی هم تحریمها و نبود برنامه را دو عامل مهم در اعزام نیروی کار ایران عنوان کرده و گفته بود: گسترش کاریابیهای خصوصی و بینالمللی کردن فعالیتهای آنان از اقدماتی است که قرار است اجرایی شود.
ارسال نظر