امید به گفت وگوها در عین ناامیدی
«نسبت به حصول توافق جامع خوشبین هستیم و معتقدیم رسیدن به توافق امکان‌پذیر است.» این را محمدجواد ظریف می گوید، وزیر امورخارجه کشورمان که این روزها در حال رایزنی‌های یکجانبه و چندجانبه با هیات‌های مذاکره‌کننده آمریکا، روسیه و 1+5 است. به گزارش «اقتصادنیوز» او در دیدار با بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد تاکید می‌کند که ایران برای حل و فصل ابهامات حاکم بر پرونده هسته‌ای‌اش اراده‌ای جدی دارد.
فرجام از مذاکراتی پر ابهام
با وجود ابراز خوش‌بینی وزیر امورخارجه نسبت به مذاکرات ایران و 1+5، با این حال او در شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید که تهران نسبت به نیت واشنگتن در مذاکرات بدبین است. ظریف با طرح این موضوع که برای ایجاد اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران راه‌های بسیاری وجود دارد، تاکید می‌کند: متاسفانه مقامات آمریکایی به صورت عصبی به ادامه اعمال تحریم‌ها چشم دوخته‌اند. به نظر می‌رسد که اشاره وزیرخارجه به مصوبه اخیر کنگره آمریکا در اجرای تحریم‌های جدید علیه ایران است.
او در بخش دیگری از اظهارات خود یادآور می شود: در ابتدای اعمال تحریم های مربوط به برنامه هسته‌ای، ایران 200 سانتریفیوژ داشت ولی این تعداد به 20 هزار عدد رسیده است، اقتصاد و مردم ما از تحریم آسیب دیدند، ولی در عوض 19 هزار و 800 سانتریفوژ به دست آوردند. سوال من اینجاست که آمریکایی‌ها چه سودی از این مسیر به دست آوردند؟
دیدگاه‌های ظریف معطوف به کشمکش‌های اخیر تهران و واشنگتن پیرامون تعداد سانتریفیوژهای ایران است که هنوز به نتیجه نرسیده است؛ تعداد سانتربفیوژهای تهران 19 هزار عدد است که از این تعداد 10 هزار عدد در چرخه فعالیت قرار دارد و آمریکایی‌ها مدعی هستند که ایران می‌تواند با کمتر از 1000 سانتریفیوژ نیز روند فعالیت‌های هسته‌ای خود را دنبال کند. این در حالی است که تهران همواره بر این موضوع تاکید داشته است که چرخه برنامه‌های هسته‌ای‌اش نیازمند بیش از 10 هزار سانتربفیوژ است و با کمتر از این تعداد در نتیجه‌گیری از برنامه های هسته‌ای‌اش با مشکل مواجه می شود.
پابرجا بودن همین اختلاف نظرها بود که عدم دستیابی به توافق نشست وین را رقم زد و موجب شد تا تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در دور جدید گفتوگوها با روس‌ها، آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها بارها و بارها پای میز مذاکره بنشینند؛ برگزاری چند دور گفتوگو دو جانبه با آمریکایی‌ها از پیامدهای این تلاش‌هاست.
در آخرین دور از این مذاکرات که دو روز قبل با حضور سید‌عباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی معاونان وزیر امور خارجه کشورمان و ویلیام برنز قائم‌مقام وزیر خارجه و وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در هتل میلینیوم شهر نیویورک برگزار شد، طرفین سعی کردند قدمی در کاهش ابهامات موجود بر این پرونده بردارند هر چند که هنوز خبری از فحوای این گفتوگوها در دست نیست.
این سومین دور مذاکرات معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا ظریف طی یک ماه اخیر است. معاونان ظریف و کری 16 مرداد ماه به مدت چهار ساعت در شهر ژنو بر سر یک میز به گفتوگو نشستند و 13 و 14 شهریورماه نیز برای دومین بار در شهر ژنو به مدت 12 ساعت و نیم گفتوگو کردند. مذاکرات اخیر ایران و آمریکا نیز دو و نیم ساعت به طول انجامید.
علاوه بر آمریکایی‌ها، ما مذاکرات فشرده‌ای نیز با روس‌ها داشته‌ایم. با وجود دیدارهای اخیر ظریف و لاوروف در مسکو و دوشنبه، هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و روسیه به مدت دو ساعت در نیویورک با یکدیگر به گفتوگو پرداختند که ریاست هیات روسی را سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در گروه 1+5 برعهده داشت.
بر اساس توافق موقتی که سوم آذر سال گذشته میان ایران و 1+5 به دست آمد و اواخر تیر‌ماه تمدید شد، طرفین تا آذر‌ماه سال جاری برای دستیابی به راهکار جامع زمان دارند.
وندی شرمن اخیراً در نشستی در دانشگاه «جورج تاون» با بیان اینکه طرفین در مذاکرات جدی هستند، گفت: با این حال اختلافات زیادی بر سر مسائل اصلی از جمله حجم و ابعاد غنی‌سازی ایران وجود دارد.
«مایکل مان» سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با تکرار این اظهارات، تصریح کرد که اختلاف‌ها همچنان زیاد است، اما طرفین تلاش می‌کنند اختلاف موجود را تا حد امکان کاهش دهند.
بهانه‌های جدید اروپا و آمریکا
با وجود آنکه ایران بارها و بارها حسن نیت خود از دستیابی به توافق جامع هسته‌ای را با نشستن پای میز مذاکره به اثبات رسانده است اما با این حال نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید: آمریکا نگران سرعت پیشرفت تحقیقات آژانس درباره برنامه اتمی ایران است. لورا کندی، سفیر آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با طرح این موضوع که نگرانی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه اتمی ایران باید به عنوان بخشی از توافق جامع بین ایران و قدرت‌های جهانی مورد توجه قرار گیرد، مدعی می‌شود تنها وقتی این اتفاق ممکن خواهد بود که از صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی ایران اطمینان حاصل کنیم.
اظهارات این مقام آمریکایی که با دور جدید مذاکرات ایران و گروه 1+5 همزمان شده، همنوا با «ابراز ناامیدی» اتحادیه اروپا درباره آنچه سرعت کم پیشرفت همکاری اتمی ایران خوانده شده، مطرح شد.
اتحادیه اروپا روز گذشته در یک اعلام موضع جدید از برنامه هسته‌ای ایران مدعی شده بود که از پیشرفت اندک همکاری‌های هسته‌ای ایران «ناامید» شده است. دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5 از امروز رسماً در شهر نیویورک آغاز می شود. طرفین اعلام کرده‌اند در صورت پیشرفت مناسب گفتوگوها، ممکن است وزیران خارجه کشورها نیز در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل دیدار داشته باشند.
ارسال نظر