موج جهانی جنبش نسل Z | از اعتراض در دنیای انیمه تا خیابان‌های واقعی | نسلی که از نابرابری خشمگین است
به گزارش اقتصادنیوز، بیش از ربع قرن از خلق مجموعه داستان‌های وان پیس در کمیک‌بوک های ژاپنی می‌گذرد. در سال ۱۹۹۷، ایچیرو اود، نویسنده ژاپنی، داستانی مصور درباره پسری شاد و ماجراجو به نام مانکی دی لوفی منتشر کرد. این پسر نوجوان رؤیای بزرگی در سر داشت: پیدا کردن گنج افسانه‌ای به نام وان پیس و تبدیل شدن به پادشاه دزدان دریایی.
این داستان در قالب مانگایی به نام One Piece، در یکی از مجلات معروف ژاپن چاپ شد و خیلی زود، میلیون‌ها طرفدار پیدا کرد.
اقتصادنیوز: دولت نپال با ممنوع کردن بیش از ۲۰ شبکه اجتماعی، از واتس‌اپ تا اینستاگرام، اوضاع را بدتر کرد. برای نسلی که خانواده و دوستانش در مهاجرت هستند، این ممنوعیت مثل بریدن تنها راه ارتباط بود.
ترکیب منحصربه‌فرد طنز با محتوای ماجراجویی، دوستی، و مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی در این مجموعه باعث شد که وان پیس از مرزهای ژاپن فراتر رفته و به اثری جهانی تبدیل شود. وان پیس پرفروش‌ترین مانگای تاریخ شد و بیش از ۵۰۰ میلیون نسخه از آن به فروش رسید.
با استقبال بی‌سابقه‌ی طرفداران، در سال ۱۹۹۹، نسخه انیمه وان پیس هم ساخته شد. این انیمه با بیش از هزار قسمت، به یکی از طولانی‌ترین و پربیننده‌ترین سریال‌های انیمیشنی تاریخ تبدیل شده است. تماشاگران در طول داستان شاهد مبارزه‌ی لوفی، قهرمان اصلی داستان با دولت جهانی که حکومتی فاسد و مستبد بود، بودند.
شخصیت‌های رنگارنگ، پیام‌های اخلاقی و تصویرسازی گسترده یک جهان فرضی، باعث شد که وان پیس تنها یک داستان سرگرم‌کننده نباشد، بلکه به نمادی فرهنگی از آزادی و رفاقت در سراسر جهان بدل شد.
از انیمه و مانگا تا میدان اعتراض
گاردین نوشت: اکنون پس از گذشت سال‌ها، لوفی زندگی جدیدی یافته است؛ اما این بار نه در دنیای تخیل، بلکه در خیابان‌ها و کوچه‌ها. پرچم مشکی رنگ لوفی با تصویر جمجمه و کلاه حصیری، به نمادی برای موج جدید اعتراضات نسل جوان در سراسر دنیا تبدیل شده است. در روزهای اخیر این پرچم از مراکش گرفته تا ماداگاسکار، دیده شد.
در اندونزی، جوانان با شور و شوق از آن استفاده کردند تا در برابر دستور رئیس‌جمهور برای برافراشتن پرچم ملی واکنش نشان دهند. مقامات این کشور چنان نگران شدند که تهدید کردند هرکس از این نماد استفاده کند، زندانی می‌شود. حتی سازمان عفو بین‌الملل نیز ناچار شد به دفاع از استفاده‌ی معترضان از یک نماد انیمه شد؛ اتفاقی بی‌سابقه در طول تاریخ.
نمادهای مشترک نسل Z در سراسر جهان
ماه گذشته، پرچم لوفی بر نرده‌های ساختمان پارلمان نپال که در شعله‌های آتش می‌سوخت، دیده می‌شد. پس از شدت گرفتن اعتراضات نسل زد در واکنش به محدودسازی فضای اجتماعی، دولت نپال سقوط کرد. این قیام پس از دیگر جنبش‌های ضددولتی موفق در نقاط دیگر جنوب آسیا مانند سریلانکا در سال 2022 و بنگلادش در 2024 رخ داد.
اقتصادنیوز: محبوبیت نپال در میان اسرائیلی‌ها تا حدی است که در سال ۲۰۱۳، یکی از مسیرهای اصلی پارک ملی این کشور به مسیر اسرائیل تغییر نام داده شد. تخمین‌ها حاکی از آن است که سالانه میان هفت تا ده هزار اسرائیلی به نپال سفر می‌کنند.
این پرچم مشکی، در خیابان‌های فیلیپین، کنیا و پرو نیز به اهتزاز درآمد. جمعه گذشته، نمایندگان پارلمان پرو به برکناری رئیس‌جمهور دینا بولوارته رأی دادند تا از حمایت از چهره‌ای که در آستانه‌ی انتخابات بسیار نامحبوب شده بود، پرهیز کنند.
جرقه اعتراضات در این کشورها به دلایل گوناگون آغاز شد. در ماداگاسکار، مردم از قطعی‌های مکرر برق و آب شکایت داشتند و در مراکش، مطالبه آموزش و خدمات درمانی پررنگ بود. در پرو نیز مردم از افزایش آمار جرم و جنایت به ستوه آمده بودند.
آنچه یک چیز در تمامی این اعتراضات مشترک بود. این جنبش‌های بدون رهبری که صراحتا خود را جنبش نسل زد می‌خوانند، از نماد دیگر معترضان در سرار جهان به عنوان نشانی از همبستگی استفاده می کنند. پرچم لوفی، یک از این نمادهای مشترک بود.
فرهنگ آنلاین: انحطاط گفت‌و‌گو یا گسترش خلاقیت؟
علاء عبدالفتاح، نویسنده و فعال مصری، در سال ۲۰۱۹ هشدار داده بود که فرهنگ آنلاین باعث سطحی شدن گفت‌وگوها و تضعیف عمق فکری شده است. او گفت: ما در گردابی از گیف‌ها و ایموجی‌های گوناگون گرفتاریم و این رسانه‌ها دارند ما را خفه می‌کند.
درواقع، این درست است که گسترش سریع ایده‌ها و نمادها در فضای مجازی می‌تواند محدودکننده خلاقیت جنبش‌ها باشد، اما در عین حال می‌تواند آن را گسترش دهد و به مرزهای جدیدی برساند.
مبارزه با استبداد مسری است
تمامی موج‌های اعتراضی همواره مسری بوده‌اند؛ از موج انقلاب‌های اروپا در سال ۱۸۴۸ گرفته تا بهار عربی در ۲۰۱۱ و جنبش «جان سیاهان اهمیت دارد» در سال ۲۰۲۰.
فرهنگ عامه نیز بارها نمادهایی از مقاومت را خلق کرده است، مانند سلام سه‌انگشتی فیلم The Hunger Games که در تایلند ممنوع شد. چند سال پیش نیز فعالان جوان دموکراسی‌خواه در تایلند، تایوان، هنگ‌کنگ و میانمار از چیزی به نام «اتحاد چای شیر» سخن گفتند؛ هر کشور نسخه‌ی خاص خود از این نوشیدنی را دارد، اما این نام به نمادی از مبارزه‌ی مشترک آنان با استبداد تبدیل شد.
امروزه معترضین نسل زد نیز آگاهانه از نمادها و پیوندهای جهانی استفاده می‌کنند. آن‌ها خود را در شرایطی مشابه با دیگر مردم جهان می‌بینند. این نسل در دورانی رشد کرده که با نابرابری‌های فراوان، بی‌ثباتی اقتصادی، بحران‌های ژئوپلیتیکی و فشارهای اقلیمی همراه است. آن‌ها از شکاف میان شعارهای دولت‌ها و واقعیت زندگی روزمره خشمگین‌اند؛ برای نمونه، در مراکش دولت میلیاردها دلار برای ساخت زیرساخت‌های ورزشی جام جهانی ۲۰۳۰ خرج می‌کند، در حالی که مردم از کمبود خدمات اولیه رنج می‌برند. گرانی، فساد، رانت‌خواری و خشونت نیروهای امنیتی در همه‌جا دیده می‌شود.
واقعیت آن است که آنچه این جنبش‌های جهانی نسل زد را به هم پیوند می‌دهد، اعتیاد به میم‌ها و انیمه نیست؛ بلکه نارضایتی عمیق از نابرابری، بی‌عدالتی و بی‌اعتمادی به ساختارهای قدرت است. اکنون، صدایی واحد از نسلی که می‌خواهد جهان را دوباره معنا کند، شنیده می‌شود.
ارسال نظر