پیشنهاد عجیب ترامپ به اون! / کاخ سفید: پیش شرطی برای گفت وگو در کار نیست
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از سازندگی، در حالی که گمانه‌زنی‌ها درباره دیدار احتمالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ‌اون، رهبر کره شمالی در حاشیه نشست آتی همکاری اقتصادی آسیا- اقیانوسیه (APEC) شدت گرفته است، یک مقام کاخ سفید تأکید کرد که واشنگتن همچنان آماده مذاکره «بدون هیچ پیش‌شرطی» با پیونگ‌یانگ است.
این موضع‌گیری، نخستین اعلام رسمی دولت ترامپ در دوره جدید فعالیت‌های دیپلماتیک اوست که بار دیگر خاطره سه دیدار تاریخی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میان دو رهبر را زنده کرده است.
نشست اَپک قرار است، روزهای ۹ و ۱۰ آبان در شهر گیونگجو، واقع در جنوب شرقی کره جنوبی برگزار شود و سفر ترامپ به این کشور، زمینه‌ساز پرسش‌های تازه درباره امکان تجدید گفت‌وگوها با کره شمالی شده است. به‌ویژه آنکه کیم جونگ‌اون اوایل ماه جاری در سخنانی اعلام کرده بود اگر آمریکا از اصرار بر خلع سلاح هسته‌ای کامل دست بردارد، آماده از سرگیری مذاکرات است.
پیام کاخ سفید: بدون پیش‌شرط
مقام آمریکایی که با خبرگزاری یونهاپ گفت‌وگو کرده، یادآور شده است: «رئیس‌جمهور ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود سه نشست تاریخی با رهبر کره شمالی برگزار کرد که توانست، فضای شبه‌جزیره را تا حد زیادی تثبیت کند. امروز نیز او آماده گفت‌وگو بدون هیچ پیش‌شرطی است».
این سخنان نشان می‌دهد، واشنگتن می‌کوشد، بار دیگر فضای دیپلماسی مستقیم با پیونگ‌یانگ را فعال کند هرچند همچنان بر سیاست سنتی خود یعنی ضرورت خلع سلاح هسته‌ای تأکید دارد.
این موضع‌گیری در شرایطی بیان می‌شود که کیم جونگ‌اون در سخنرانی خود در مجمع عالی خلق ضمن یادآوری خاطرات مثبتش از ترامپ صریحاً اعلام کرده است که حاضر نیست، زرادخانه هسته‌ای کشورش را کنار بگذارد. به باور رهبر کره شمالی، سلاح هسته‌ای ضامن بقا در برابر تهدیدات دائمی آمریکا و کره جنوبی است و مانورهای مشترک نظامی واشنگتن و سئول چیزی جز تمرین جنگ هسته‌ای تلقی نمی‌شود.
سه دیدار تاریخی
دیپلماسی شخصی ترامپ و کیم یکی از بی‌سابقه‌ترین رویدادهای تاریخ روابط بین‌الملل بود. نخستین دیدار در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۸ در سنگاپور برگزار شد. برای اولین بار یک رئیس‌جمهور در حال خدمت آمریکا رودررو با رهبر کره شمالی گفت‌وگو کرد. بیانیه پایانی این نشست اگرچه سرشار از وعده‌های کلی بود اما فاقد نقشه راه و جدول زمانی مشخص به شمار می‌رفت. در همان دیدار ترامپ به‌طور غافلگیرکننده‌ای اعلام کرد که رزمایش‌های مشترک با کره جنوبی را تعلیق می‌کند؛ اقدامی که در پیونگ‌یانگ با استقبال مواجه شد اما در واشنگتن، انتقادات فراوانی برانگیخت.
دومین نشست در فوریه ۲۰۱۹ در هانوی ویتنام برگزار شد. این بار انتظار می‌رفت، گفت‌وگوها به توافقی ملموس برسد اما شکاف عمیق میان خواسته‌های دو طرف مانع شد. کره شمالی پیشنهاد داد، تأسیسات هسته‌ای «یونگ‌بیون» را تعطیل کند و در مقابل رفع بخش بزرگی از تحریم‌ها را خواستار شد. اما آمریکا این معامله را ناکافی دانست و خواهان نابودی کل توانمندی‌های هسته‌ای و موشکی کره شمالی شد. ترامپ مذاکرات را نیمه‌تمام ترک کرد و گفت، حاضر نیست «توافق بد» را بپذیرد.
سومین ملاقات، غیرمنتظره و نمایشی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۹ در مرز پانمونجوم صورت گرفت. ترامپ در اقدامی نمادین از مرز عبور کرد و برای نخستین بار یک رئیس‌جمهور آمریکا پا به خاک کره شمالی گذاشت. اگرچه این دیدار، پیام صلح و انعطاف‌پذیری داشت اما عملاً دستاوردی عملی به همراه نیاورد و مذاکرات کارشناسی بعدی نیز به بن‌بست خورد.
پیشنهاد عجیب ترامپ!
افشاگری تازه «متیو پاتینگر» معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا نیز بُعد دیگری از این رابطه عجیب را روشن می‌کند. او می‌گوید، ترامپ پس از پایان نشست هانوی به کیم جونگ اون پیشنهاد داده بود با هواپیمای اختصاصی رئیس‌جمهور آمریکا به کشورش بازگردد؛ پیشنهادی که البته رهبر کره شمالی رد کرد و ترجیح داد با قطاری که از چین عبور می‌کرد به پیونگ‌یانگ برگردد. این ماجرا بار دیگر نشان می‌دهد، روابط دو رهبر تلفیقی از ژست‌های نمایشی، اعتمادسازی شخصی و در عین حال بی‌اعتمادی عمیق بوده است.
دیپلماسی شخصی یا نمایش رسانه‌ای؟
تحلیلگران معتقدند اگرچه دیدارهای ترامپ و کیم توانست سطح تنش‌ها را کاهش دهد و کانالی مستقیم میان دو دشمن دیرینه ایجاد کند اما به دلیل تمرکز بیش از حد بر تصاویر و صحنه‌آرایی رسانه‌ای، هیچ‌گاه به توافقی جامع و قابل راستی‌آزمایی منجر نشدند. از همین روست که بسیاری از کارشناسان نسبت به چشم‌انداز تکرار این روند تردید دارند. با این حال برخی دیپلمات‌های سابق بر این باورند که تجربه سه دیدار پیشین دست‌کم نشان داده است، کیم جونگ اون به رابطه شخصی با رهبران آمریکا اهمیت می‌دهد و ترامپ نیز علاقه دارد از این دستاورد به‌عنوان برگ برنده در سیاست خارجی استفاده کند.
چشم‌انداز اجلاس اپک
اکنون با نزدیک شدن نشست اَپک در گیونگجو، همه نگاه‌ها متوجه این است که آیا ترامپ و کیم بار دیگر دیداری غیرمنتظره خواهند داشت یا خیر. هرچند هنوز هیچ برنامه رسمی در این باره اعلام نشده است اما اظهارات مقام کاخ سفید درباره آمادگی «بدون پیش‌شرط» را می‌توان چراغ سبزی برای پیونگ‌یانگ دانست. با وجود آنکه در شرایط کنونی حتی برگزاری دیداری در حاشیه اجلاس اَپک نیز بعید است، بتواند گره اصلی بحران یعنی موضوع خلع سلاح هسته‌ای را بگشاید اما با توجه به فضای پرتنش شرق آسیا، افزایش رزمایش‌های نظامی آمریکا و متحدانش و تداوم آزمایش‌های موشکی کره شمالی هرگونه دیدار احتمالی می‌تواند، تأثیرات قابل‌توجهی بر امنیت منطقه‌ای و حتی عرصه جهانی بر جای بگذارد.
ارسال نظر