آمریکا در محاصره چین؛ رویارویی بزرگ بر سر دروازه‌های تجاری آمریکای لاتین/ رمزگشایی از نفوذ خزنده پکن در حیاط خلوت واشنگتن
به گزارش اقتصادنیوز، مدرن دیپلماسی با انتشار یادداشتی نوشت، چین در تلاش است تا کنترل هرچه بیشتر بنادر بین‌المللی، به‌ویژه در کشورهای آمریکای لاتین و جنوبی را در دست بگیرد. با در اختیار گرفتن بنادر متعدد و زنجیره‌های لجستیکی وابسته به آن‌ها، پکن می‌تواند استانداردهای جدیدی در زمینه هزینه‌های حمل‌ونقل، دسترسی به بنادر و سیاست‌های گمرکی تعیین کند که ممکن است به زیان شرکت‌های آمریکایی تمام شود. این نفوذ اقتصادی به چین اجازه می‌دهد تا بر کشورهای کوچک‌تر فشار وارد کرده و آن‌ها را مجبور به پیروی از سیاست‌های خود کند، در غیر این صورت با اختلال در تجارت مواجه خواهند شد. در صورت تشدید تنش‌ها، چین قادر است دسترسی به خدمات حمل‌ونقل دریایی را مختل کند، روند لجستیک را کند سازد یا حتی از تحرکات نظامی آمریکا در سراسر جهان جاسوسی کند.این عبارت بخشی از یادداشت وبگاه مدرن دیپلماسی است که اقتصادنیوز آن را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.
نفوذ در حیاط خلوت واشنگتن
نفوذ فزاینده چین در بنادر آمریکای جنوبی و لاتین که به‌عنوان «حیات خلوت واشنگتن» شناخته می‌شود، نخستین و آشکارترین هدف پکن در کنترل بنادر این منطقه به شمار می‌آید. چین تلاش دارد تا بازارهای بیشتری برای محصولات و شرکت‌های خود ایجاد کند، زیرا آمریکای لاتین با بیش از ۷۰۰ میلیون نفر جمعیت، یک بازار مصرفی عظیم محسوب می‌شود. علاوه بر این، پکن در پی آن است تا منابع طبیعی را با قیمت مطلوب و با جریان باثبات از بنادر آمریکای جنوبی به دست آورد. همچنین گسترش ابتکار کمربند و جاده که از سال ۲۰۱۳ آغاز شده، از دیگر اهداف چین برای وارد کردن کشورهای آمریکای لاتین به پروژه‌ای است که جایگاه محوری در تجارت دریایی بین‌المللی دارند. چین موفق شده بیش از ۲۱ کشور در آمریکای جنوبی را به ابتکار کمربند و جاده ملحق کند و کنترل بسیاری از بنادر این کشورها، به‌ویژه کانال پاناما که حیات خلوت منافع آمریکا در برابر چین به شمار می‌رود، را در دست گیرد.
در سال ۲۰۲۱، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، جو بایدن، با همکاری رهبران کشورهای گروه هفت، ابتکار «بازسازی بهتر جهان» (B3W) را به راه انداخت. این طرح با هدف تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط، از جمله کشورهای آمریکای لاتین، به‌عنوان جایگزینی رقابتی برای ابتکار کمربند و جاده چین معرفی شد، به‌ویژه از مسیر آمریکای جنوبی.برای حفظ رقابت‌پذیری ایالات متحده در کشورهای در حال توسعه در جنوب جهانی، به‌ویژه از طریق آمریکای جنوبی، چین نفوذ خود را از طریق ابتکار کمربند و جاده و برنامه توسعه اقتصادی‌اش در سراسر این منطقه گسترش داده است، که تاکنون بیش از ۱۲ کشور آمریکای لاتین به آن پیوسته‌اند. در نتیجه، شرکت‌های چینی پروژه‌های بزرگی مانند ساخت متروی پایتخت کلمبیا، بوگوتا، و بندر چانکای در پرو را اجرا کرده‌اند.چین تلاش دارد مسیرهای جایگزینی برای دور زدن مسیرهای دریایی سنتی تحت کنترل آمریکا و متحدان غربی‌اش ایجاد کند و نفوذ خود را بر تجارت جهانی افزایش دهد. کنترل چین بر لجستیک دریایی تبعات مستقیم نظامی نیز خواهد داشت، چه رسد به پیامدهای اقتصادی. در صورت وقوع یک درگیری عمده، ارتش ایالات متحده برای تأمین بیش از ۹۰ درصد نیازهای خود، وابسته به خطوط حمل‌ونقل تجاری خواهد بود. از آنجا که آمریکا ناوگان تجاری مستقل ندارد، مجبور است از کشتی‌هایی با پرچم کشورهای دیگر استفاده کند، نقطه‌ضعفی که چین می‌تواند به‌راحتی از آن بهره‌برداری کند.
اهرم های پکن در رویارویی با واشنگتن
کنترل چین بر بنادر آمریکای جنوبی در بستر رقابت ژئوپلیتیک پکن و واشنگتن معنا پیدا می‌کند. آمریکا به دنبال افزایش نفوذ خود در شمال شرق آسیاست، منطقه‌ای که چین آن را در حیطه نفوذ سنتی خود می‌داند. در نتیجه، پکن نیز می‌کوشد با تقویت جایگاه خود در آمریکای لاتین، موازنه‌ای در برابر ایالات متحده ایجاد کند. علاوه بر این، چین در پی کسب حمایت سیاسی برای مواضع بین‌المللی خود از جمله در موضوع تایوان است؛ جزیره‌ای که تنها ۱۳ کشور جهان، از جمله ۷ کشور در آمریکای لاتین، آن را به رسمیت می‌شناسند. بنابراین، چین با گسترش نفوذ خود در این منطقه در پی تغییر این موازنه دیپلماتیک است.تلاش آمریکا برای محدود کردن نفوذ چین، به‌ویژه از زمان دولت دونالد ترامپ، با شدت گرفتن جنگ تجاری علیه چین همراه بوده و به‌طور خاص بر آمریکای لاتین متمرکز شده است؛ منطقه‌ای که آمریکا همواره آن را قلمرو سنتی نفوذ خود می‌دانسته است. این در حالی است که همکاری و سرمایه‌گذاری‌های چین در کشورهایی چون برزیل، کلمبیا، آرژانتین و پاناما رو به افزایش است. در این میان، مکزیک و کلمبیا که از متحدان نزدیک واشنگتن هستند، به میدان اصلی رقابت میان ترامپ و چین در منطقه بدل شده‌اند.
در حوزه تجارت دریایی، چین مالک بیش از ۵۵۰۰ کشتی تجاری اقیانوس‌پیماست، در حالی که ایالات متحده تنها ۸۰ کشتی در اختیار دارد. ظرفیت عظیم چین در ساخت کشتی نیز فاصله‌ای چشمگیر با آمریکا دارد؛ ظرفیت ساخت کشتی در چین ۲۳۲ برابر توان آمریکا در این حوزه است. چین تاکنون در بیش از ۱۰۰ بندر در سراسر جهان سرمایه‌گذاری کرده، در حالی که آمریکا تنها چند بندر راهبردی در خارج از کشور دارد. حتی در داخل خاک آمریکا نیز بیشتر بنادر تحت کنترل شرکت‌ها یا نهادهای خارجی‌اند. آمریکا برای حفظ زنجیره‌های تأمین خود، به شبکه‌ای پیچیده از متحدان و اپراتورهای خارجی وابسته است؛ برخی دوست و برخی نه، و چین در تلاش است از همین وابستگی به سود خود بهره گیرد.روند تصاحب بنادر خارجی از سوی چین، نگرانی‌های فزاینده‌ای را در ایالات متحده برانگیخته است. چین در بیش از ۱۲۹ بندر در سراسر جهان، عمدتاً در کشورهای جنوب جهانی از جمله آمریکای لاتین، سرمایه‌گذاری کرده و مالکیت اکثریتی ۱۷ بندر در این منطقه را در اختیار دارد. تصمیم وزارت دفاع آمریکا برای قرار دادن شرکت کشتیرانی چینی COSCO در فهرست امنیت ملی آمریکا، بازتابی از نگرانی فزاینده درباره قدرت رو به رشد چین در کنترل لجستیک دریایی در سطح جهانی و در کشورهای آمریکای جنوبی است.
ارسال نظر